Toxoplasmose en zwangerschap: symptomen en behandeling
Misschien heb je er nog niet van gehoord, maar toxoplasmose is een infectie die wordt veroorzaakt door een van de meest voorkomende parasieten ter wereld. De infectie is meestal niet te detecteren bij gezonde volwassenen en wordt niet rechtstreeks gelinkt aan zwangerschap, maar het is belangrijk om te weten dat blootstelling tijdens de zwangerschap gevaarlijk kan zijn voor je baby.
Toxoplasmose wordt vaak verspreid door buitenkatten die in contact komen met kleine vogels of andere dieren die infectiedragers kunnen zijn. Lees verder om meer te weten over de symptomen van en behandelingen voor deze ziekte, en hoe je blootstelling aan de parasiet Toxoplasma gondii kan voorkomen.
Wat is Toxoplasmose?
Toxoplasmose is een infectie die veroorzaakt wordt door de Toxoplasma gondii (oftewel T gondii) parasiet. Het wordt meestal gedragen door katten die blootgesteld zijn aan de infectie door contact met knaagdieren, vogels, of andere wilde dieren, en kan onder andere overgedragen worden via kattenuitwerpselen. Miljoenen Europeanen (mannen en vrouwen) kunnen geïnfecteerd zijn door deze parasiet, maar een gezond immuunsysteem helpt de symptomen van toxoplasmose tegengaan.
Je kunt dus jarenlang - zelfs levenslang - drager van deze parasiet zijn zonder dat je ooit last krijgt. In de meeste gevallen zijn er geen langdurige complicaties en verdwijnt de infectie vanzelf. Maar als een aanstaande moeder de infectie oploopt kan de baby na de geboorte gezondheidsproblemen krijgen. Dus neem contact op met je zorgverlener als je denkt dat je misschien besmet bent met toxoplasmose.
Oorzaken en overdracht
Toxoplasmose wordt veroorzaakt door contact met de T gondii parasiet. Deze parasiet kan overgedragen worden door contact met kattenuitwerpselen, door het eten van ongaar vlees, contact met rauw vlees, ongewassen fruit en groenten, en contact met aarde of zand. Vooral buitenkatten (die in contact komen met aarde en zand en op prooi zoals muizen of ratten jagen) kunnen dragers van de parasiet zijn.
Als je in aanraking komt met de parasiet tijdens je zwangerschap kan het een cyste veroorzaken in een spier of inwendig orgaan, waardoor je last kan krijgen van griepachtige symptomen. Je baby kan er later gezondheidsproblemen aan overhouden.
Zelfs als je toxoplasmose krijgt in de zes maanden voordat je zwanger wordt is er een kans dat je de infectie overdraagt aan je baby. Als je de infectie oploopt tijdens je zwangerschap is er ongeveer 30 procent kans dat je het overdraagt aan je kleintje.
Toxoplasmose symptomen
Misschien heb je helemaal geen last van symptomen tijdens de zwangerschap. Maar sommige aanstaande moeders hebben last van griepachtige verschijnselen zoals spierpijn, koorts, vermoeidheid of hoofdpijn. Als je van een van deze symptomen last hebt, dan moet je dit zeker aan je arts laten weten.
De meeste baby's die toxoplasmose vóór de geboorte oplopen, vertonen bij de geboorte geen symptomen. Zicht- en gehoorproblemen, evenals ontwikkelingsstoornissen, zijn enkele tekenen van toxoplasmose bij geïnfecteerde baby's, maar deze tekenen kunnen zich pas jaren later manifesteren, zelfs in de tienerjaren.
Toxoplasmose diagnose
Een eenvoudige bloedtest kan een toxoplasmose infectie opsporen. Aan de hand van je restresultaten kan je arts de infectie vaststellen. Als je de infectie hebt, kan het belangrijk zijn om vast te stellen wanneer je toxoplasmose hebt opgelopen. In dat geval zal je arts twee verschillende soorten bloedonderzoeken uitvoeren. Eén test bepaalt de sterkte van de parasiet en de andere test het eiwit in je lichaam dat de infectie hoort te neutraliseren.
Als je zwanger probeert te worden en vermoedt dat je blootgesteld bent aan de parasiet kan je overwegen om je arts om een screening te vragen voordat je zwanger wordt. Het is namelijk minder waarschijnlijk dat je de parasiet overdraagt aan je ongeboren kind wanneer je het meer dan zes maanden voor je zwangerschap hebt opgelopen. Download onze Vragen voor je Zorgverlener gids voor meer informatie over hoe je het meeste uit je prenatale afspraken haalt.
Toxoplasmose behandeling
Als er toxoplasmose bij je wordt vastgesteld, kan je arts antibiotica voorschrijven om de ernst van eventuele symptomen die je voelt en die je baby na de geboorte kan ervaren, te verminderen. Deze antibiotica helpen de parasiet doden die de infectie veroorzaakt. De behandeling die je voorgeschreven krijgt kan ook afhangen van wanneer je de toxoplasmose opliep. Als je aan de parasiet bent blootgesteld tussen week 16 en week 18 van je zwangerschap, heb je mogelijk een combinatie van antibiotica nodig.
Als je toxoplasmose krijgt tijdens de zwangerschap, kan een vruchtwaterpunctie aanbevolen zijn om te zien of je baby de infectie ook heeft. Ook kan een echografie bepaalde tekenen van toxoplasmose helpen opsporen. Het bloed van je baby kan ook na de geboorte getest worden.
Wil je de voortgang van je zwangerschap en baby weten? Volg onze zwangerschapskalender om je zwangerschap bij te houden.
Als je baby tekenen van infectie vertoont kan hij of zij antibiotica voorgeschreven krijgen tijdens het eerste levensjaar. Vroege behandeling kan latere problemen helpen voorkomen bij baby's die toxoplasmose oplopen voor de geboorte. Je zorgverlener leidt je door de beste beschikbare behandelingsopties.
Toxoplasmose voorkomen
Dit kan je doen om toxoplasmose te voorkomen en blootstelling aan de T gondii parasiet te vermijden, zeker als je een kat hebt:
Vermijd het verschonen van de kattenbak (of gebruik handschoenen)
Laat je kat niet buiten
Geef je kat geen rauw of ongaar vlees
Draag handschoenen bij het tuinieren
Vermijd buitenzandbakken
Vermijd ongaar vlees: eet enkel vlees dat tot een interne temperatuur van 65°C tot 76°C gekookt is (lees meer over wat niet eten tijdens de zwangerschap)
Was en schil groenten en fruit
Was je handen nadat je vlees, fruit en groenten vast hebt gehad
Houd je keuken proper
Veelgestelde vragen
Als je zwanger wilt worden en vermoedt dat je blootgesteld bent geweest aan de T gondii parasiet, kan het een goed idee zijn om je arts om een toxoplasmosetest te vragen. Het is één van de stappen die je kan nemen ter voorbereiding van je zwangerschap.
Word Pampers lid en krijg